پژوهشگاه مواد و انرژی یکی از پژوهشگاه‌های مستقل و زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهشگاه از چهار پژوهشکده سرامیک، نیمه هادی‌ها، انرژی و پژوهشکده فناوری نانو و مواد پیشرفته تشکیل شده‌است كه در ۱۲ گروه تخصصی به فعالیت های تحقیقاتی در زمینه های مرتبط با مواد و انرژی می پردازند.
این پژوهشگاه هم اکنون با توجه به اهداف برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی كشور، همكاری گسترده‌ای با دانشگاه‌ها، مراكز تحقیقاتی، صنایع، موسسات اجرایی بخش دولتی و بخش خصوصی برقرار کرده است.
سرلوحه اهداف پژوهشگاه، توسعه علوم و فناوری در زمینه‌های بنیادی، كاربردی و توسعه‌ای است كه از طریق اجرای پروژه‌های مربوط تحقق می‌یابد. علاوه بر این، پژوهشگاه تربیت محقق و پژوهشگر مورد نیاز كشور را از طریق برگزاری دوره‌های تحصیلات تكمیلی بالینی در سطوح دكتری‌تخصصی و كارشناسی‌ارشد و نیز آموزش‌های كوتاه مدت تخصصی داخلی و خارجی برای انتقال تجربه‌های فنی به عهده دارد.
اینك پژوهشگاه مواد و انرژی با پشتوانه بیش از ۴۰ سال تجربه تحقیقاتی و با برخورداری از تخصص‌های اعضای هیأت علمی، كارشناس‌ها و تكنیسین‌های پژوهشی و نیز تجهیزات پیشرفته و بعضاً منحصر به فرد در ایران، نقش مهمی در توسعه و بهبود كیفیت صنعت نوپای كشور به عهده دارد.
این پژوهشگاه هم اکنون با توجه به اهداف برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی كشور، همكاری گسترده ای با دانشگاه ها، مراكز تحقیقاتی، صنایع، موسسات اجرایی بخش دولتی و بخش خصوصی برقرار کرده است.
اهم فعالیتهای پژوهشگاه مواد و انرژی
سال ۱۳۹۴
- برگزاری دهمين کنگره دو سالانه انجمن سراميک ايران و اولين همايش بین المللی سراميک های پيشرفته
- ایجاد پوشش کامپوزیت فروتیک از کنستانتره ایلمنیت به روش پلاسما اسپری
- آغاز همکاری های بین الملل پژوهشگاه مواد و انرژی با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور آفریقای جنوبی
- ساخت کامپوزیت مولایت کاربید تیتانیم جهت استفاده در صنعت سرامیک های مهندسی-دیرگداز
- ساخت گوی و ماسوره ضریح مقامات خیمه گاه کربلا
- کلنگ بازسازی و توسعه خوابگاه دانشجویی دانشجویان دختر و پسر پژوهشگاه مواد و انرژی زده شد
سال ۱۳۹۳
- برگزاری مراسم بزرگداشت چهلمین سالروز تاسیس پژوهشگاه مواد وانرژی
- تهیه جاذب مونولیت کربنی جهت جذب رنگ های آلی و مواد سمی محلول در آب
- سنتز و بررسی خواص الکترواپتیکی سیلیکون متخلخل به روش ترکیبی شیمیایی و الکتروشیمیایی
- ساخت محلول ضدآب و ضد لک جهت استفاده در صنعت فرش
- طراحی و ساخت خشک کن خورشیدی بستر فواره ای
- بهبود استحکام بافت استخوانی به روش زیست سازگار
سال ۱۳۹۲
- ایجاد پوشش عایق حرارتی نانو ساختار در توربین های گازی با رویکرد صنعتی
- آغاز همکاری پژوهشگاه مواد و انرژی و گروه ملی صنعت فولاد ایران
- افتتاح مرکز رشد پژوهشگاه مواد و انرژی
- تدوین دانش فنی و احداث پایلوت پنجاه تنی تولید سلول های خورشیدی از سیلیس
- برگزاری سومین همایش ملی سوخت، انرژی و محیط زیست در پژوهشگاه مواد و انرژی
- طراحی و ساخت دستگاه تولید هیدروکسی جهت کاهش مصرف سوخت و آلودگی در موتورهای احتراق
- بررسی تحلیل داده‌های طرح‌های پراش اشعه ایکس
- برگزیده شدن 6 طرح علمی پژوهشگاه مواد و انرژی در چهارمین جشنواره علم تا عمل
- تولید پارچه های ضد آب و لک با استفاده از فناوری نانو
- آغاز همکاری پژوهشگاه مواد و انرژی و دانشگاه زنجان
- برگزاری آئین تجلیل از دانش آموختگان پژوهشگاه مواد و انرژی
- پیاده سازی پورتال کتابخانه و مرکز اسناد علمی در پژوهشگاه
- راه اندازی پورتال جدید پژوهشگاه مواد و انرژی
- انعقاد تفاهم‌نامه همکاری بین پژوهشگاه مواد و انرژی و دانشگاه کازرون
- پوشش دهی نانو لوله های کربنی با ترکیب سرامیکی مولایت
- ساخت دستگاه آب شیرین کن هیبریدی در پژوهشگاه مواد و انرژی
سال ۱۳۹۱
- انتخاب پژوهشگاه مواد و انرژی به عنوان موسسه علمی پژوهشی برتر در سیزدهمین جشنواره هفته پژوهش
- رونمایی از طرح شبیه ساز خورشیدی در سیزدهمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران برتر با حضور معاون اول ریاست محترم جمهوری
- برگزیده شدن حراست پژوهشگاه به عنوان حراست برتر كشور
- برگزاری اولین همایش ملی مواد پیشرفته در صنایع هوایی در پژوهشگاه مواد و انرژی
- برگزاری اولین همایش تخصصی الكتروسرامیك در پژوهشگاه مواد و انرژی
- ساخت مواد غیر آلی و نانو هیبریدهای آلی - معدنی برای استفاده در جراحی ارتوپدی، ستون فقرات، جمجمه و فك در پژوهشگاه مواد و انرژی
- ساخت جایگزین مصنوعی استخوان در پژوهشگاه مواد و انرژی برای نخستین بار در كشور در پزوهشگاه مواد و انرژی
- برگزاری نشست انجمن علمی و دانشجویی دانشكده های سرامیك سراسر كشور
- برگزاری نشست تخصصی TEM
- برگزاری نشست تخصصی كارگروه XRD
- همچنین این پژوهشگاه در طی سال ۱۳۹۱ و در راستای تبادل دانش ، اندیشه و دستاوردهای علمی به انعقاد تفاهم نامه همكاری با 10 مركز علمی- پژوهشی و صنعتی مبادرت ورزید.
سال ۱۳۹۰
- اولین نیروگاه تركیبی خورشیدی-باد در مقیاس پایلوت كشور ، در پژوهشگاه مواد و انرژی ساخته شد.
- رونمایی از طرح تجاری سازی بیو گاز توسط ریاست محترم جمهوری
- رونمایی از دو طرح علمی و پژوهشی دبی سنجی هوشمند و سند راهبردی پژوهشگاه توسط وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
- پژوهشگاه مواد و انرژی در فهرست برترین های جهان قرار گرفت.
سال ۱۳۸۹
- در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۹ بر اساس بیست و پنجمین مصوبه از سیزدهمین كنفرانس عمومی كامستك كه در سال ۲۰۰۸ در اسلام آباد پاكستان تشكیل شده بود، معاونت پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پژوهشگاه مواد و انرژی را به عنوان دبیر خانه این شبكه تعیین نمود.
- در پی تدوین دانش فنی، فعالیتها، تحقیقات و نوآوری در زمینه های مختلف علمی موفق به كسب جایزه علمی چهارمین دوره اعطای جایزه میر احمد سادات شد.
- دستیابی به استاندارد را از محورهای اساسی فعالیتهای خود، جهت نیل به پیشرفت صنعت و سازماندهی و بهبود كیفی آزمایشگاهها قرار داده و توانست از سازمان DAKKS آلمان اعتبار نامه ایزو ۱۷۰۲۵ را كسب كند.
- با توجه به محدود بودن ذخایر انرژیهای فسیلی و افزایش مصرف روزافزون و همچنین حائز اهمیت بودن دسترسی به منابع جدید انرژی، با نظر به توانمندی ها، پتانسیل تجهیزاتی و كادر تخصصی پیشرفته در حوزه انرژی خورشیدی، این مركز در اسفند ماه سال ۱۳۸۹ به دستور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان دبیرخانه كانون هماهنگی دانش و كاربرد سلولهای خورشیدی تعیین شده و به عنوان كانون ارتباط صنعت و دانشگاه در زمینه ساخت سلولهای خورشیدی شناخته شد.
سال ۱۳۸۸
- همایش ملی دیرگداز با شركت صنایع دیرگداز كشور در محل پژوهشگاه مواد و انرژی واقع در مشكین دشت كرج برگزار شد.
- آزمایشگاه های بیومواد و استخراج فلزات راه اندازی شدند.
سال ۱۳۸۷
- همایش ملی سوخت، انرژی و محیط زیست با شركت متخصصینی از كشورهای اروپایی، افریقایی و آسیایی و صدها نفر از اساتید، دانشجویان و صاحبان صنعت در پژوهشگاه مواد و انرژی واقع در مشكین دشت برگزار شد.
- همایش ملی مواد نو با شركت متخصصین، اساتید، دانشجویان و صاحبنظران رشته مواد در محل پژوهشگاه مواد و انرژی واقع در مشكین دشت برگزار شد.
- آزمایشگاه نانو مواد راه اندازی شد.
سال ۱۳۸۶
- پژوهشكده مواد نو بدون تحمیل بار مالی به دولت عملاً شروع به كار كرد و همزمان فعالیت برای اخذ مجوز رسمی از شورای گسترش آغاز شد.
- همایش ملی سرامیك با شركت صدها نفر از متخصصین و ده ها شركت تخصصی در پژوهشگاه برگزار شد.
- آزمایشگاه پلاسما اسپری راه اندازی شد.
سال ۱۳۸۵: در سال ۱۳۸۵، گروه نانو مواد پژوهشكده در حال تاسیس مواد نو آغاز به كار كرد. هیات امناء با پیشنهاد تاسیس پژوهشكده های مواد نو و فلزات پیشرفته موافقت اصولی نمود ولی تاسیس رسمی آنها را منوط به صدور مجوز شورای گسترش كرد.
سال ۱۳۸۴: در سال ۱۳۸۴ پژوهشگاه دانشجوی كارشناسی ارشد در رشته نانو مواد گرفت.
سال ۱۳۷۳: دوره دكترای مستقل پژوهشگاه در رشته مهندسی مواد از سال ۱۳۷۳دایر گردید.
سال ۱۳۷۱: طبق رای شورای گسترش آموزش عالی در سال ۱۳۷۱ "مركز پژوهش های خواص و كاربرد مواد و نیرو" به "پژوهشگاه مواد و انرژی" تغییر نام یافت. در آبانماه سال ۱۳۷۱ مجوز برگزاری دوره كارشناسی ارشد مستقل به پژوهشگاه اعطا شد.
سال ۱۳۶۹: در سال ۱۳۶۹ برگزاری دوره دكترای مواد - گرایش سرامیك با همكاری انستیتو سرامیك شانگهای چین آغاز گردید.
سال ۱۳۶۵: در بهمن ماه سال ۱۳۶۵، آزمایشگاه های مركز به محل استقرار دائمی وفعلی خود واقع در مشكین دشت كرج منتقل شدند. برگزاری دوره های مشترك كارشناسی ارشد در رشته مهندسی مواد-سرامیك با همكاری دانشگاه علم و صنعت آغاز شد.
سال ۱۳۶۱: در سال ۱۳۶۱ هیات وزیران، انتزاع مركز را از دانشگاه صنعتی شریف تصویب و آن را به طور مستقل از واحدهای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعلام کرد
سال ۱۳۵۶: شروع عملیات عمرانی در مشکین دشت کرج در زمینی به مساحت ۳۴۱۲۳٫۵ مترمربع و در حال حاضر ۲۲۰۱۵۰ متر مربع
سال ۱۳۵۳: در سال ۱۳۵۳ آزمایشگاه مذكور به عنوان یك موسسه تحقیقاتی به نام "مركز پژوهش های خواص و كاربرد مواد و نیرو" تغییر نام داد.
